Terugblik winter 2022/2023: sneeuwarm en zacht
We hebben een bijzondere winter achter de rug. Een winter die pas in het voorjaar loskwam en relatief weinig sneeuw bracht, maar dat voorkwam niet dat velen alsnog een prima wintersportvakantie hebben gehad. Met dank aan de sneeuwkanonnen en/of een goede planning.
Energiecrisis
Laten we teruggaan naar het begin, want voordat het skiseizoen losbrak maakten we ons niet zozeer zorgen over de sneeuwval maar of de skigebieden wel normaal zouden functioneren. Na corona hingen de hoge energiekosten als een donkere wolk boven de wintersport. Zouden alle liften wel de hele dag draaien en zou er wel genoeg kunstsneeuw worden gespoten, of zouden we ons moeten redden op smallere pistes?
In werkelijkheid was de impact van de energiecrisis zeer beperkt. De prijzen daalden weer en veel wintersporters hebben in de skigebieden weinig gemerkt van beperkingen. Deze kwamen echter wel van de natuur en deze winter helaas wat ingrijpender dan anders.
Na moeizame start steeds kouder
De winter kwam moeizaam op gang. Door een gebrek aan sneeuw en kou in november werden de openingen van Val Thorens (lees hier), Val d’Isère (lees hier) en de Zillertal Arena (lees hier) uitgesteld.
Begin december werd het beter. Het werd kouder, er viel regelmatig enige sneeuw en de sneeuwkanonnen konden hun werk doen. Op 7 december zat ik in het Oostenrijkse Ski Arlberg waar de condities meer dan prima waren. Het wachten was op een grotere dump die de kerstvakantie zou veiligstellen, maar die kwam niet. In plaats daarvan kregen we een fase met zeer koud, zonnig en overwegend droog winterweer. Hoewel er nergens heel veel sneeuw lag zag het er geweldig uit. Check o.a. dit verslag van Henri vanuit Hochoetz. Zelfs in het Sauerland waren de condities tot 19 december uitstekend!
Weihnachtstauwetter
Maar toen kwam het ‘Weihnachtstauwetter’ oftewel ‘kerstdooiweer’. Een bekend weerfenomeen in de aanloop naar kerst dat gemiddeld 7 van de 10 jaren optreedt met zacht en vaak nat weer. Al op 11 december leek het de verkeerde kant op te gaan en vanaf 19 december viel het relatief dunne sneeuwdek inderdaad ten prooi aan regen, wind en zachte lucht. Vlak voor kerst leverde dit in de Franse Alpen zelfs een waterballet van jewelste op. Aardverschuivingen en zelfs een weggeslagen lift bezorgden de lagere skigebieden een belabberde kerstvakantie. Oostenrijk had in de kerstvakantie zelfs de geringste sneeuwbedekking in meer dan 60 jaar. Toch was het boven de 2000 meter zeker niet overal slecht. Lees deze update bijvoorbeeld terug vanuit het Franse Les Arcs.
Zuid-Alpen ontspringen de dans
Een andere uitzondering vormde de zuidkant van de Alpen. Op 22 november 2022 viel er in de Dolomieten 30 tot 40 centimeter sneeuw die lang bleef liggen. In de Zuid-Alpen viel namelijk geen regen. Natuurlijk was het ook hier aan de zachte kant, maar het vochtige, onbestendige weer bleef ten noorden van de Alpenhoofdkam waardoor Italië met de kerst prima condities had. Hetzelfde gold voor de zuidelijke Franse Alpen. Ik heb het er vaak met Rogier over hoe sterk het weer in ‘zijn regio’ rond Puy Saint Vincent afwijkt van de rest van de Alpen. Dit jaar was het niet anders, met in deze hoek bijna de hele winter prima omstandigheden.
Januari: cosmetisch wit met enkele uitschieters
In januari werd het langzaam kouder en vanaf halverwege de maand zaten we rond normale waarden voor de tijd van het jaar, tijdelijk zelfs eronder. De afkoeling bracht ook de langverwachte sneeuw maar opnieuw niet in grote hoeveelheden. In het Oostenrijkse Seefeld viel verspreid over de maand 40 cm sneeuw waar 97 normaal is. Meerdere laagjes sneeuw zorgden wel voor een welkome opfrisser van de pistes en ook de dalen kleurden van tijd tot tijd weer wit, zij het cosmetisch zoals in het skigebied Schöneben-Haideralm op 12 januari.
Over het algemeen normaliseerden de condities in de skigebieden, hoewel het off-piste nog steeds niet overal optimaal was. Een hoogtepunt was een korte maar felle retour d’est op de grens van Italië en Frankrijk die 1 meter sneeuw in 12 uur tijd achterliet. Ook in het oosten van Karinthië, een andere uithoek van de Alpen, viel in korte tijd meer dan 1 meter sneeuw.
Februari: eerst sneeuw, daarna lente
Veel meer skigebieden profiteerden van de sneeuw die begin februari viel in het Salzburgerland en ten oosten daarvan. Het was een van de zeldzame nordstau-situaties die we deze winter gehad hebben. In totaal viel er plaatselijk meer dan 1 meter sneeuw en onder andere Zauchensee was bedolven onder het witte goud. Verder naar het westen viel er duidelijk minder en viel er ook deels regen doordat het hier net wat zachter was.
Na het spectaculaire begin van februari keerde de zon terug, en hoe. Er volgden drie (bijna) zonovergoten weken. Hier zaten de voorjaarsvakanties ook bij, dus veel wintersporters zijn met een bruine snoet huiswaarts gekeerd. Op de sneeuwkwaliteit was wel het een en ander aan te merken. Was de eerste week van februari nog lekker koud waardoor de pistes er perfect bij lagen; vanaf de tweede week werd het steeds warmer en tijdens de voorjaarsvakantie van Zuid-Nederland en België was het ronduit warm en de sneeuw zeer papperig. Ik schreef er dit live report over vanuit Italië. Er sneuvelden warmterecords en de versgevallen sneeuw verdween weer uit de dalen. Tot de voorjaarsvakantie van Midden- en Noord-Nederland begon. Rond de wisseldag viel aan de noordkant van de Alpen sneeuw waarna het zonnige weer een doorstart kreeg. Het verschil met de week ervoor was echter dat het een stuk kouder was en de sneeuw beter van kwaliteit was.
Maart: zeer wisselvallig
Zo zonnig als februari verliep, zo onbestendig en wisselvallig was het in maart. Er waren zeker mooie dagen, maar het weer was geen moment echt stabiel. Een uitzondering vormde opnieuw de zuidkant van de Alpen. Zoals eigenlijk de hele winter konden oceaanstoringen deze kant van de Alpen vrijwel niet bereiken. Na de sneeuw van eind november en december is daar weinig sneeuw meer bij gekomen. Alleen de regio rond Breuil - Cervinia kreeg nog vrij veel sneeuw vanuit het westen.
In de Franse Alpen en het westen van Zwitserland viel eindelijk sneeuw van betekenis. Een actieve westelijke stroming vuurde de ene na de andere storing af op de westelijke Alpen. De wispelturige sneeuwgrens was voor de hoger gelegen skigebieden geen probleem. Hier normaliseerde het sneeuwdek, iets wat al die tijd ervoor niet gelukt was. In de lagere gebieden bleef regen de skigebieden soms parten spelen doordat de aangevoerde lucht regelmatig iets te warm was. Hogerop verbeterden de condities, ook in Oostenrijk en Zwitserland, echter flink.
Hogerop naar normaal, in de dalen weinig sneeuw
De wisselvallige trend zette zich tot in april voort. Regelmatige sneeuwval zorgde ervoor dat het sneeuwdek in steeds meer (hogere) gebieden naar normale diktes ging. Rond het midden van april viel er zelfs een grote dump met sneeuw tot in de dalen. Tegelijk moeten we erkennen dat gedurende de winter veel dalen geen duurzaam sneeuwdek hadden. De twee belangrijkste redenen hiervoor waren:
- het nagenoeg ontbreken van nordstau-situaties, normaal dé sneeuwbrenger voor de Noord-Alpen. Ook de südstau kwam echter nauwelijks voor. Mede hierdoor kampen de Zuid-Alpen al 2 jaar met droogte.
- de relatief hoge temperaturen. De periode december t/m februari was zowel in Oostenrijk als Zwitserland 1,6 graden warmer dan het langjarig gemiddelde (1991-2020). Hierdoor viel er ook vaker regen dan normaal.
Dat hogere temperaturen niet per se een belemmering zijn voor een goede winter zagen we in 2018/2019. Die winter was ook relatief zacht, maar door een paar grote januaridumps lag er tot in maart veel sneeuw tot in de dalen.
Door de eerdergenoemde combinatie van factoren liep het dit jaar dus anders. Oostenrijkse dorpen lager dan 800 meter (zoals Mayrhofen, Scheffau, Sankt Johann in Tirol en Zell am See) hadden in februari de helft minder sneeuwdekdagen dan gemiddeld (1991-2020). Sneeuwgrafieken elders in de Alpen laten grotendeels eenzelfde beeld zien: een sneeuwarme winter die in maart en april hogerop een eindspurt had.
Kunstsneeuw
Dat de meeste wintersporters toch prima hebben kunnen skiën en boarden danken we aan de vele sneeuwkanonnen en een soms goede timing van een trip. Kunstsneeuw voorkwam dat het gras in de lagere gebieden door de pistes heenkwam. Ook stelde kunstsneeuw de twee vakantieperiodes rond de kerst en krokus in belangrijke mate veilig.
Maar geen enkele winter is hetzelfde en zelfs een vrij zachte winter kan tussendoor veel sneeuw geven. En we hebben de berichten uit Amerika natuurlijk ook gezien, wie weet is de Californische sneeuw komende winter wel voor ons.
Gerelateerde weblogs
Plaats een reactie
Ik ben erg benieuwd naar hoe het komend jaar zal zijn, dit jaar echt heel veel slush geskied in beide vakanties. Besloten dit jaar sowieso te gaan kijken naar bredere skies nog én begonnen met snowboarden hierdoor. (Vind het wel erg leuk!)
Ik geloof dat er in december toch wel aardig wat gras door het sneeuwdek heen kwam, ondanks de kunstsneeuw. Wat een dramatische beelden waren dat.
Verder heb ik dit jaar fantastische timings gehad. Januari net na de dump in PDS met veel verse sneeuw en prachtig weer. In maart na een flinke dump in 3V en tijdens die week nog wat extra sneeuw maar vooral ook veel zon en met de Pasen ook weer een mix van sneeuw en zon in Vorarlberg.
Enige dat ik nog gemist heb was begin/ half december in Winterberg. Was een leuke seizoensopening geweest, maar helaas ziek.
*bericht bewerkt door Tiny-M op 18 apr 2023 12:34
19 dec: een witte, zo goed als volledig geopende Skiwelt
Laatste dagen van december: volledig geopend Kronplatz met koude temperaturen
Midden januari: sneeuw/zon in het Zillertal
Februari: bluebird in Altasten-/Neuasten-/Winterberg
Begin maart: poederdag in Willingen
Eind maart/begin april: Regen, natte sneeuw en zon rondom Innsbruck
Pasen: wat @tiny-m zegt
Afgezien van het beetje regen heb ik niets te klagen gehad :) scheelt dat de meeste tripjes ook laat geboekt zijn
*bericht bewerkt door Jesper op 18 apr 2023 12:46
Gang is allesHet was helaas een beetje teleurstellend dit seizoen qua sneeuw, een vermoedelijk typische global warming winter met hoge sneeuwgrens (en wellicht weinig neerslag).
Persoonlijk alleen ervaring opgedaan in de Zuid alpen dit jaar. 2 weken in winter wonderland in de Drei Zinnen en Colfosco midden januari, de laatste week dat het echt winters was.
8 weken later in Valles / Jochtal twee weken nadat @Roel daar was leek het wel April/Mei. Om 9:30 al zachte papsneeuw, maar toch heerlijk skiën met die Italiaanse sneeuw magiërs :)
(nee kan het niet laten ;))
@Roel En weer hartelijk dank voor alle weerberichten, het is jammer dat je geen sneeuw in de kaarten kan toveren maar het was weer top werk!
*bericht bewerkt door Gerwin op 18 apr 2023 14:13
Een behoorlijk gedetailleerde analyse vanuit het SLF: https://tinyurl.com/4jzzktzw
Samenvatting (bron: slf.ch)
Der Winter 2022/23 war deutlich wärmer und trockener als normal. Hohe Lagen (oberhalb von 2000 m) wurden Anfang November eingeschneit. Mittlere Lagen (zwischen 1000 und 2000 m) waren über den ganzen Winter gesehen nur zeitweise, tiefe Lagen (unterhalb von 1000 m) nur an einzelnen Tagen Mitte Dezember, Ende Januar und im März eingeschneit. Die mittleren Schneehöhen lagen über den ganzen Winter gesehen deutlich unter dem Durchschnitt. Vor allem zwischen Mitte Februar und Mitte März waren die Schneehöhen im Schweizer Alpenraum so tief wie noch nie seit Messbeginn.
Phasen mit erhöhter Lawinenaktivität lagen in der zweiten Dezemberhälfte sowie jeweils in der ersten Hälfte des Januars und Februars. Aufgrund der geringen Schneelage und der seltenen Schneefallereignisse war die Lawinenaktivität von Januar bis Anfang März aber relativ gering. Es waren die verbreitet ergiebigen Märzniederschläge, die in Kombination mit einer schwachen Altschneedecke zu anhaltend kritischen Lawinensituationen und vielen Lawinenunfällen führten. Der Märzschnee sorgte zudem im Norden dafür, dass sich die Schneelage in hohen Lagen deutlich verbesserte und sich die Schneehöhen dem Durchschnitt von Ende März annäherten. Das in der Schneedecke gespeicherte Wasser war aber auch auf dieser Höhe auf Grund der geringen Schneedichte nach wie vor klar unterdurchschnittlich.
*bericht bewerkt door evr66 op 18 apr 2023 14:35
Edwin van RielNiks te klagen gehad van afgelopen winter, wel een beetje raar om 19°C op de thermometer te zien toen we oudejaarsdag huiswaarts reden maar verder altijd goede ski-omstandigheden gehad (begin december, eind december, begin februari en half maart).
Op naar de volgende winter, over 2 maanden gaan de dagen weer korten, hoeraaaaaaaaa! :)
1 januari 2023 La Toussuire:
6 februari 2023 Winterberg:
27 februari 2023 Tux:
Absoluut niets te klagen gehad dit seizoen!
*bericht bewerkt door paolie op 18 apr 2023 16:34
Hoi Roel,
Zou ik je mogen verleiden tot een weersvoorspelling van Tignes voor de komende weken?
Er zijn rare mensen die nog op wintersport gaan de komende weken.
Gr Alex
*bericht bewerkt door Alexvanl op 18 apr 2023 17:16
^^
Zoals wij, we arriveren zaterdag in Val Claret!
De weerberichten gaan allerlei kanten op qua zon/wind/regenvoorspelling dus ben ook erg benieuwd.
*bericht bewerkt door -JPS- op 18 apr 2023 18:39
Maart en April echt lekker goed! Daarvoor dramatisch. Kwam eigenlijk te laat, tussen de bomen lag er vrijwel de hele winter geen base. Alpien was het wel heerlijk! Hoe hoger hoe beter.
Hoi Roel,
Zou ik je mogen verleiden tot een weersvoorspelling van Tignes voor de komende weken?
Er zijn rare mensen die nog op wintersport gaan de komende weken.Gr Alex
Alexvanl op 18 apr 2023 17:15
@Alexvanl een verwachting voor komende wekén is teveel gevraagd, dat begrijp je :-). Maar de komende 7 dagen blijft het wisselvallig met zon afgewisseld door buien (vanaf 2000 meter met sneeuw), al lijkt het langzaam warmer en stabieler te worden.
*bericht bewerkt door Roel op 19 apr 2023 08:16
Weerman, redacteur, skiër, LimburgerHoi Roel,
Zou ik je mogen verleiden tot een weersvoorspelling van Tignes voor de komende weken?
Er zijn rare mensen die nog op wintersport gaan de komende weken.Gr Alex
Alexvanl op 18 apr 2023 17:15@Alexvanl een verwachting voor komende wekén is teveel gevraagd, dat begrijp je :-). Maar de komende 7 dagen blijft het wisselvallig met zon afgewisseld door buien (vanaf 2000 meter met sneeuw), al lijkt het langzaam warmer en stabieler te worden.
Roel op 19 apr 2023 08:16
Dank je Roel!
Toch raar als je kijkt naar 2 skigebieden in Franse Alpen , beide met gletsjer
Tignes 450 cm
Les Deux Alpes 200 cm
Wat is raar Pieter?
Tignes in de Vanoise/Savoie (Noord), L2A in de Écrins/Isère (Zuid).
*bericht bewerkt door Geraertshoven op 19 apr 2023 12:40
Wat is raar Pieter?
Geraertshoven op 19 apr 2023 12:21
Tignes in de Vanoise/Savoie (Noord), L2A in de Ecrins/Isére (Zuid).
Ok , ff op kaart gekeken en klopt wat je zegt
WAT IS ER DAN RAAR AAN?
Dank voor de weerberichten Roel! Dagelijks gevolgd: het weer in de alpen is doorgaans een stuk meeslepender geweest dan welke netflix serie dan ook :) Dank en tot volgend seizoen!
Ik ben erg benieuwd naar hoe het komend jaar zal zijn, dit jaar echt heel veel slush geskied in beide vakanties. Besloten dit jaar sowieso te gaan kijken naar bredere skies nog én begonnen met snowboarden hierdoor. (Vind het wel erg leuk!)
LoveToSki op 18 apr 2023 12:12
Ik ben in december, februari en maart wezen skiën. Alle 3 de vakanties volop slush. Blij dat ik dit seizoen met de Rossignol Hero Elite Plus heb geskied :-).
Ik ben erg benieuwd naar hoe het komend jaar zal zijn, dit jaar echt heel veel slush geskied in beide vakanties. Besloten dit jaar sowieso te gaan kijken naar bredere skies nog én begonnen met snowboarden hierdoor. (Vind het wel erg leuk!)
LoveToSki op 18 apr 2023 12:12Ik ben in december, februari en maart wezen skiën. Alle 3 de vakanties volop slush. Blij dat ik dit seizoen met de Rossignol Hero Elite Plus heb geskied :-).
CY325i op 19 apr 2023 15:08
Die heb ik op mijn lijstje gezet om te testen, dank voor de tip!
De westelijke helft van de Pyreneeën met de skistations kende een korte maar SUBLIEME winterperiode. Half januari zorgde een sneeuwrijke week met daarna anderhalve maand temperaturen beneden het langjarig gemiddelde voor bijzonder goede skicondities. Je kon off piste skiën tot in het dal in heerlijke poeder. Enkel de skistations Astun, Formigal en Candanchu konden hiervan genieten. In het oostelijke deel van de Pyreneeën met oa Andorra was het veel minder. De sneeuwfronten hielden halt ter hoogte van de Monte Perdido en in Catalonië is er nu zelfs een groot watergebrek. Gek dat op zo een korte afstand de verschillen zo groot kunnen zijn. Ik durf zelfs te stellen dat de condities in de westelijke Pyreneeën helft dit jaar beter waren dan in de meeste skistations in de Alpen.
De westelijke helft van de Pyreneeën met de skistations kende een korte maar SUBLIEME winterperiode. Half januari zorgde een sneeuwrijke week met daarna anderhalve maand temperaturen beneden het langjarig gemiddelde voor bijzonder goede skicondities. Je kon off piste skiën tot in het dal in heerlijke poeder. Enkel de skistations Astun, Formigal en Candanchu konden hiervan genieten. In het oostelijke deel van de Pyreneeën met oa Andorra was het veel minder. De sneeuwfronten hielden halt ter hoogte van de Monte Perdido en in Catalonië is er nu zelfs een groot watergebrek. Gek dat op zo een korte afstand de verschillen zo groot kunnen zijn. Ik durf zelfs te stellen dat de condities in de westelijke Pyreneeën helft dit jaar beter waren dan in de meeste skistations in de Alpen.
Caseriodefatas op 19 apr 2023 15:24
Ook mijn verbazing inderdaad. In de Alpen ook zeer grote verschillen in dezelfde tijdsperioden.
De winter is overigens nog lang niet voorbij aan de voorspellingen te zien. As we speak sneeuwt het weer tot in de dalen in Zwitserland en Oostenrijk.
Jammer het seizoen is alweer bijna ten einde. Wat gaat dat toch ontzettend snel voorbij. Dit jaar ‘slechts’ één keer weg geweest.
Hebben we dit jaar eigenlijk te maken gehad met saharazand? Ook zo’n gevaar wat altijd om de hoek ligt.
In zo’n sneeuwarm seizoen als deze, zou dat helemaal roet in het eten hebben kunnen strooien.
Hebben we dit jaar eigenlijk te maken gehad met saharazand? Ook zo’n gevaar wat altijd om de hoek ligt.
Veenhoorn op 28 apr 2023 20:09
In zo’n sneeuwarm seizoen als deze, zou dat helemaal roet in het eten hebben kunnen strooien.
Nee dit jaar nauwelijks. Gelukkig maar.
Kunnen we na dit voorjaar eigenlijk nog steeds zeggen dat over het geheel het sneeuwarm was, of is het inmiddels ingelopen (dolomieten uitgezonderd)?
De sneeuw-armoede is momenteel goed terug te zien in de rivierstanden. Vrijwel alle rivieren die ontspringen in de Alpen hebben een laag tot extreem laag peil. Ook rond de Pyreneeën, Het Centraal Massief en de Spaanse hoogvlakten is het droog. De lage afvoer in Scandinavië komt vermoedelijk door de koude aprilmaand waardoor er nog weinig smeltwater voorhanden is.
Op naar een vlokrijke winter 23-34 die hopelijk een trendbreuk laat zien na twee dramawinters.
*bericht bewerkt door KrisWeer op 01 mei 2023 17:40
Vijftienhonderd is het nieuwe duizend“De lage afvoer in Scandinavië komt vermoedelijk door de koude aprilmaand waardoor er nog weinig smeltwater voorhanden is.”
Dit zal zeker ook gelden voor Durance.
“De lage afvoer in Scandinavië komt vermoedelijk door de koude aprilmaand waardoor er nog weinig smeltwater voorhanden is.”
Dit zal zeker ook gelden voor Durance.
Rogier op 01 mei 2023 17:41
Durance?
“De lage afvoer in Scandinavië komt vermoedelijk door de koude aprilmaand waardoor er nog weinig smeltwater voorhanden is.”
Dit zal zeker ook gelden voor Durance.
Rogier op 01 mei 2023 17:41Durance?
Matthias123 op 01 mei 2023 19:56
Franse rivier. Het sneeuwt nu nog en het is vrij koud. Benieuwd hoe het straks half/ eind mei is.
Vraagje voor de kenners
Welk effect gaat El Niño hebben voor de Alpen en Benelux