Temperatuurrecords in Tirol door westföhn

De carnavalsvakantie is begonnen en dit ging in Oostenrijk gisteren gepaard met (enigszins verrassende) recordwarmte. Voor weerfanaten een fascinerende gebeurtenis, voor de wintersporter beduidend minder leuk. Echt winters kun je het skiën met deze temperaturen niet noemen. Hoewel het vandaag in de Oost-Alpen wat kan sneeuwen boven de 1500 - 1700 meter blijft het zacht. Vanaf morgen keert de zon overal weer terug.

Recordwarm in Tirol

In het Inntal werden er gisteren op meerdere plekken temperatuurrecords gemeten. In Haiming (20,5) en Imst (19,8) was het nog nooit zo warm in februari sinds de begin van de metingen. Ook net over de grens in het Beierse Garmisch-Partenkirchen werd een decaderecord verbroken met een maximumtemperatuur van 20,1 graden. In Innsbruck werd een temperatuur van maar liefst 21,7 graden gemeten, wat niet alleen een februarirecord is, maar een algeheel winterrecord (december, januari en februari) voor Tirol. De metingen aan dit station gaan overigens terug tot 1877.

Verantwoordelijk voor deze bizarre februarihitte is de föhn. Deze heeft ervoor gezorgd dat de temperaturen zo enorm konden oplopen, maar kwam wel uit een ongewone hoek: het westen. Deze föhn is hier een stuk zeldzamer en dus niet altijd even makkelijk voor de modellen. Ook meerdere modellen met een hoge resolutie hadden deze kans op het doorbreken van de westföhn tot in de dalen onderschat. De koude luchtlaag in het dal werd gedurende de dag snel opgeruimd en vervolgens kon de westföhn steeds dieper in de dalen zakken, zoals je hieronder in de afbeelding kunt zien. Droge lucht werd van hogerop naar beneden gehaald, die tijdens deze daling flink kon opwarmen en versnellen.

Lentecondities

Terwijl de afgelopen twee weken nog redelijk goed te behappen waren voor het sneeuwdek, hakt een dergelijke föhnevent er wel even flink in. De condities waren een stuk papperiger, zo ook in Schladming. Kristof meldde dat het ook hier voorjaarsskiën was met hele zware en natte sneeuw. De lagere zuidhellingen en het dal worden steeds groener en ook sommige pistes worden wat bruin. Ik was gisteren op pad in het skigebiedje Nordkette boven Innsbruck en trof vergelijkbare condities aan. Hier was het tot op de Hafelekar op ruim 2300 meter erg warm. Omdat het gebied op een zonnige zuidhelling ligt waren zelfs de bovenste routes boterzacht.

Aanhoudend zacht - wat sneeuw in het Salzburgerland

Het blijft ook in de komende dagen nog zacht, maar we zullen geen temperatuurrecords meer zien. Vandaag enerzijds door de toenemende bewolking in de Noord-Alpen, maar ook omdat er vanuit het noorden hogerop wat koelere lucht binnenstroomt. Uit deze bewolking kan er aan de noordelijke alpenrand nog wat neerslag vallen, met name in het oosten van Oostenrijk rondom het Salzburgerland en Oberösterreich. De sneeuwgrens ligt rond of net boven de 1500 meter.

In de Zuid-Alpen zien we met een noordwestelijke hoogtestroming een overgang naar een Nordföhnsituatie, waardoor we ook hier flink oplopende temperaturen kunnen gaan zien. De wind zal hierdoor in de loop van de dag stevig aantrekken. Morgen overdag zwakt de Nordföhn weer af. Roel is inmiddels aangekomen in het skigebied Gitschberg-Jochtal, net ten noorden van de Dolomieten en stuurde me net dit prachtige plaatje op met een doorbrekende zon en een koude lucht die gevangen zit in het dal (inversie).

Opnieuw vrij zonnig - woensdag vanuit het westen sneeuw

Vanaf morgen zien we overal in de Alpen de zon terugkeren en krijgen we een aantal schitterende skidagen. Het blijft nog steeds zacht voor de tijd van het jaar met temperaturen tot zo’n 15 graden in de laagste dalen en zo’n 5 tot 10 graden op 1500 meter hoogte. Af en toe trekt er wat hoge bewolking over, maar dit zal niet zo storend zijn. Voor de Oostenrijkse gebieden blijft het tot en met woensdag overwegend zonnig, maar vanuit het westen volgt woensdag een weersverandering. Het koelt daarbij iets af, maar het wordt alsnog niet echt koud. Vanaf de 1700 meter kan het wat gaan sneeuwen, maar veel meer dan 5 tot 10 centimeter in de Noordwest-Alpen levert het waarschijnlijk niet op. Morgen meer over deze verwachte sneeuwval.

Daarna onverminderd spannend, maar GFS begint terug te krabbelen

De weersontwikkelingen voor de tweede helft van de week blijven onverminderd spannend. Roel had het in de afgelopen dagen al over de extreem verschillende modelberekeningen tussen het Europese en het Amerikaanse model. De Alpen liggen namelijk precies midden in het gevecht tussen koude luchtmassa vanuit het noorden en milde lucht vanuit het zuiden. Het Europese model lijkt inmiddels aan het langste eind te trekken, in ieder geval tot het einde van de week, want de hoofdrun van GFS begon gisteravond al terug te krabbelen. Het lijkt er dus echt op dat die gehoopte koude-uitbraak de Alpen aanvankelijk niet echt zal bereiken. Toch zijn de verdere ontwikkelingen nog lang niet zeker. Met name voor de West-Alpen zijn de verschillen nog bijzonder groot. Dit komt omdat GFS de kou verder naar het oosten laat trekken, maar het Europese model juist meer over West-Europa. We hebben dus nog wat meer geduld nodig!