Waarom laat je tijdens wintersport meer scheten?

Iedere wintersporter die wel eens in een drukke cabinelift is gestapt weet het. Tijdens de wintersport worden er heel wat winden gelaten. Dat komt niet simpelweg alleen doordat je met veel mensen (dus een hogere kans op een scheetje hier of daar) in de lift staat. Nee, dat komt ook doordat bijna iedereen op grotere hoogte winderiger is dan op zeeniveau. Hoe dat zit leg ik hieronder uit.

Niet (alleen) door wintersportdieet

Je zou op het eerste gezicht denken dat deze winderigheid komt door minder gezonde eetgewoonten tijdens een wintersportvakantie. Alhoewel het eten van grote Schnitzels, vette kaasfondues en uiensoep niet helpen, is dit zeker niet dé reden. Die ligt in de lagere luchtdruk als je hoger in de bergen komt. En deze winderigheid heeft zelfs een officiële wetenschappelijk naam: HAFE.

High-altitude flatus expulsion

High-altitude flatus expulsion (HAFE) is de naam voor dit syndroom, waarbij op grote hoogte spontaan verhoogde hoeveelheden rectale gassen worden uitgelaten. Dit proces is voor het eerst beschreven door Joseph Hamel in 1820 en daarna nog met enige regelmaat beschreven door bergsportende wetenschappers. Een baanbrekende studie over dit fenomeen werd in 1981 gepubliceerd door Paul Auerbach en York Miller.

Het fenomeen High-altitude flatus expulsion is gebaseerd op het verschil tussen de atmosferische luchtdruk en de druk in de maag in combinatie met je stofwisseling op grote hoogte. Naarmate de luchtdruk afneemt, is het drukverschil tussen het gas in het lichaam en de atmosfeer daarbuiten groter, en is de drang om gas uit te stoten (scheten te laten) sterker. Dit is in overeenstemming met de Wet van Boyle: de hoeveelheid geproduceerd gas is constant in massa, maar neemt in volume toe naarmate de externe druk afneemt. Deze theorie is in de praktijk getest en bevestigd door studies met militaire piloten die werden onderworpen aan drukveranderingen die een vlucht simuleren. Wel wordt opgemerkt dat ons lichaam, naarmate het beter geacclimatiseerd is, minder gas gaat produceren. En ook zul je minder last hebben van een opgeblazen gevoel als je langer (en dan heb ik het over meerdere dagen of weken) op hoogte blijft. Maar op wintersport, waar we op de berg skiën en vaak in het dal slapen, ontkomen we niet aan wat extra winderigheid!

Anti-scheet-dieet

Je maakt dus niet zozeer meer gas aan maar het volume wordt hoger. Dit betekent dat als je eten nuttigt waarvan je weet dat je winderig wordt, je op hoogte nog meer scheten zal gaan laten. Mocht je dat niet willen, dan is het op wintersport verstandig om na te denken wat je eet. Laat koolzuurhoudende dranken (en dus ook bier) links staan, snoep niet teveel zoete rotzooi, eet zo min mogelijk dierlijke eiwitten (vergeet dus die Schnitzels, kip en ook alle kaasmenu’s), eet geen uien en zoals velen weten is het opletten met peulvruchten. Kortom, je kunt het beste een groot deel van de traditionele bergkeuken links laten staan. Niet echt leuk op wintersport natuurlijk. Dus, ja dan maar af en toe een scheet, en als je toch aan het skiën of boarden bent valt het niemand op. In een drukke lift of rij is dat een ander verhaal…