Waarom remt sneeuw soms enorm af?

Rogier op 17 februari 2017· 21 reacties

null

Het blijft maar doorgaan met de ‘domme’ vragen van de week. Daarom deze week wat meer vragen en antwoorden. Blijf zeker doorkomen met deze vragen (stuur deze naar rogier@wintersporters.nl) want antwoorden zoeken en geven is erg leuk! Deze keer de vraag:

Waarom remt sneeuw soms enorm af?

Natte sneeuw

Als de sneeuw nat is dan kan deze opeens erg afremmen. Zo erg dat je bijna valt of dat je het idee hebt dat je lichaam doorschiet terwijl je ski’s blijven staan. Vervelend skiën en boarden.

Adhesie en cohesie

Om te begrijpen hoe een ski opeens zoveel kan afremmen is het van belang om te begrijpen wat cohesie en adhesie is.

  • Cohesie is de aantrekkingskracht tussen dezelfde moleculen. Bij water is dit goed te zien omdat deze druppels vormen, deze druppels ontstaan door de aantrekkingskracht van de watermoleculen onderling.
  • Adhesie is de aantrekkingskracht tussen verschillende andersoortige moleculen zonder dat er sprake is van een chemische binding.

null

Het afremmen

Het blijven plakken, het afremmen, ontstaan door adhesie van het water met de ski’s. Anders gezegd de aantrekkingskracht van de watermoleculen met het belag van de ski’s, terwijl tegelijkertijd de watermoleculen onderling ook een hele sterke aantrekkingskracht hebben (cohesie). Door deze adhesie-cohesie blijft het belag van je ski’s bijna plakken aan de ondergrond.

Wat te doen?

Dit skiet natuurlijk niet lekker als je ski’s zo blijven hangen in de natte drek. Maar je kunt hier wel wat aan doen, en dat heeft voornamelijk met onderhoud te maken. Zo kun je:

  • Goede hoogwaardige hydrofobe (fluor)wax gebruiken. Als het water niet aan ski’s kan blijven kleven gaat het hele verhaal van adhesie-cohesie namelijk niet meer op.
  • Zorgen dat er zo min mogelijk contact oppervlak is. Dus zorg dat er een goede structuur in het belag van je ski’s wordt gemaakt. Hoe beter de structuur hoe minder je blijft plakken.

Goede skiwinkels en onderhoudszaken kunnen dit onderhoud uitvoeren en je zult merken dat het echt een flink verschil maakt.

null

Saharazand en viezigheid

Soms komt er in de sneeuw ook saharazand (via lucht die vanuit Afrika naar de Alpen waait) of andere viezigheid voor, denk aan rotsgruis en aarde. Deze zand- en gruiskorrels zorgen er ook voor dat je ski’s minder goed glijden. Maar bovenal zorgt deze donker gekleurde sneeuw ervoor dat de sneeuw sneller dooit, sneller vochtig wordt en dus duidelijker afremt.

Opletten bij skiën

Ook kun je als je wat ervaring hebt de sneeuw steeds beter lezen, waardoor je een beter idee hebt waar de sneeuw te nat zal zijn en daar dus niet overheen skiën. En natuurlijk hou je je ook aan onze voorjaarsskitips.

Rogier
woont in de Franse Alpen. Als er maar een beetje sneeuw ligt, is hij buiten te vinden, om ons daarna bij te praten.

Plaats een reactie

@Rogier,
Ik begrijp de tip “Zorgen dat er zo min mogelijk contact oppervlak is” niet omdat je in het artikel Voorjaarsskiën, zegt “kijk dan voor iets bredere ski’s”. Hoe bedoel je dat?

Ik merk het ook vaak bij de overgang van “echte” naar kunstsneeuw, denk ik. Je glijdt lekker ( ongemerkt ga je wat relaxter staan) en vervolgens lijkt het alsof je over gras glijdt! Is dat ook omdat kunstsneeuw natter is dan gewone? Of andere kristallen?

@Arjen2 Goede vraag. Je hebt drijfvermogen nodig om in de slush te blijven drijven. Dus bredere ski’s.
Maar in het belag (de onderkant van je skis) kun je structuur laten slijpen, dat zijn kleine gootjes, hierdoor zal het water beter afgevoerd worden. Net als bij autobanden infeite ;-)

null

Click. Click. Peace

Of andere kristallen?

Bas76 op 17 feb 2017 10:05

Kunstsneeuw is compacter en zal minder snel smelten. De vorm van de kristallen is dus waarschijnlijk bepalend voor het verschil.

Verse sneeuw heeft nog veel structuur met uitstekende vertakkingen in de kristallen, waardoor een gladde structuur het contactoppervlakte minimaliseert. Kunst- of oude sneeuw is veel compacter, waardoor een geribbelde structuur ideaal is voor minimaal contactoppervlakte.

Die twee omstandigheden hebben tegengestelde vereisten, en als je ski’s perfect zijn getuned voor het ene, ga je dat merken in het andere.

Ik herinner me nog de materiaal’meester’ van Anja Paerson toen hij met een structuur kwam voor een afdaling bij tamelijk hoge temperaturen die het best omschreven werd als ’een ski die over een gravelveld was getrokken’. Daar zat geen enkel patroon in …een regelrecht diep krassenveld

… en toen won ze ;).

Ik ben tevreden over de prestaties van mijn ‘huis tuin en keuken-wax’, die onder de meeste omstandigheden z’n werk prima doet. Totdat ik door een vers veld kunstsneeuw (meestal uit de lansen) moet ploeteren. Dan lijkt het wel alsof de ankers uit gaan en ben ik niet ver van een frontflip verwijderd. Valt hier tegenop te waxen, of moet ik de frontflip opnemen in m’n freestyle-repertoire?

my subculture can kick your subcultures ass anytime 24/7

Is er eigenlijk wel eens wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van structuur in je belag? Ik zou niet durven beweren dat het niet uitmaakt, maar ik heb nooit structuur in mijn belag en ski glij altijd ietsje harder dan de rest. Laatst op een warme dag remde ik ook flink af. Maar toen ik opzij en achter me keek bleken mijn medepistegebruikers nog harder te remmen. Waarschijnlijk heeft het met mijn oude lange full camber ski’s te maken.

Hoe groot zou het effect maximaal kunnen zijn van structuur in je belag?

Mijn ervaring is ook ,dat je dan beter in het spoor van andere skiërs blijft i.p.v zelf een spoor te maken.Dit heft het kleef effect op.

Met snowboarden vorige week in winterberg merkte ik het ook extreem. Was een huurboard dus die hoogwaardige hydrofobe wax zullen ze niet gebruikt hebben.
Zouden snowboarders er meer last van hebben dan skieers ivm groter oppervlak waar je op staat?

Bij natte sneeuw: belag met een theelichtje inwrijven en je glijdt als een tierelier. Wel enkele keren per dag herhalen, maar het is maar 20 seconden werk per ski. Kosten: enkele centen per keer

*bericht bewerkt door Harry(Winterberg) op 18 feb 2017 16:13

Grussgott.... Ach, geht der Lift so hoch?

Is er eigenlijk wel eens wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van structuur in je belag? Ik zou niet durven beweren dat het niet uitmaakt, maar ik heb nooit structuur in mijn belag en ski glij altijd ietsje harder dan de rest. […]

Martin7182 op 17 feb 2017 18:24

Toevallig kwam ik van de week in een “De Ingenieur” van vorig jaar een artikel tegen over een onderzoek naar precies dit. Belag met structuur was enkele tienden van seconden sneller dan zonder structuur op een afstand van driehonderd meter.
(Als ik er nog aan denk zal ik later wat meer details erbij zoeken.)

@sneeuwbaard Ik red het ook altijd prima met mijn eigen huis tuin en keuken wax, maar ook ik vrees dat de front flip toegevoegd moet worden…

*bericht bewerkt door Kees4 op 21 feb 2017 16:47

Als je ski’s koopt zit er altijd structuur in. En de als je je ski’s wegbrengt voor onderhoud wordt er ook structuur in gemaakt. Dus bijna iedereen heeft structuur in de ski’s.

En die borstel met dat waxen, die maakt ook microstructuur in de wax… ;-)

Click. Click. Peace

en @Bacchus enkele tienden zijn veel op ski’s. En kan in de praktijk als je niet ‘vol’ skiet het verschil zijn tussen prikken en lekker doorglijden.

Click. Click. Peace

[…]
(Als ik er nog aan denk zal ik later wat meer details erbij zoeken.)

Bacchus op 21 feb 2017 14:45

Het artikel in De Ingenieur heet “Glijden op Groeven” van Jim Heirbaut in het nummer van december jl. Het onderzoek is het (volgens mij nog niet gepubliceerde) promotieonderzoek van Sebastian Rohm aan de universiteit van Innsbruck.

Het gaat over brede vs smalle groeven (niet precies gespecificeerd maar µm-schaal). De brede groeven zijn 0,4 s sneller in -2,6°C-papsneeuw, de smalle zijn 0,2 s sneller bij -19°C-sneeuw.

*bericht bewerkt door Bacchus op 21 feb 2017 18:02

Als je ski’s koopt zit er altijd structuur in. En de als je je ski’s wegbrengt voor onderhoud wordt er ook structuur in gemaakt. Dus bijna iedereen heeft structuur in de ski’s.

En die borstel met dat waxen, die maakt ook microstructuur in de wax… ;-)

Rogier op 21 feb 2017 17:00

Eerst zeg je dat er altijd structuur in zit. En daarna zeg je dat bijna iedereen structuur heeft. Hoe zit het nou??
En structuur in de wax?? Daar ben ik ook wel benieuwd naar.

Übung macht den meister!!!

Ik denk dat je het kan samenvatten als volgt:

  • wanneer je je ski laat onderhouden kan er een groffe structuur worden gelegd. Zie bv de afbeelding van de mogelijke structuren bij een stonegrind eerder in het topic. Dat is een machinale methode. Nu, “grof” is wel een relatief begrip. Ik denk niet dat je hier praat over meer dan een mm verschil tussen de hoogtes en dieptes in een structuur. Iets meer dan een halve mm … misschien. Moest je bv langlaufen, dan zijn er ook handstructuurapparaatjes beschikbaar waar je niet al schurend maar al duwend zo’n ruwe structuur kan leggen. Voor alpineskies heb’k dat jammer genoeg nog niet aan een betaalbare prijs gezien.
  • wanneer je je ski (hot)waxed ga je normaal gezien twee stappen uitvoeren die ook een structuur inbrengen, maar dan oppervlakkiger dan die halve mm van hierboven. Je gaat eerst het vuil uit je ski werken (koperborstel) waarbij je eigenlijk ook een lengtestructuur aanbrengt. En daarna ga je de overbodig aangebrachte wax ook weer uit je ski werken met zachtere borstels, waarbij je eigenlijk ook weer een oppervlakkige lengtestructuur aanbrengt. Je moet al stevig moet doorduwen (en afhankelijk van de situatie denk ik dat je eigenlijk te fel bezig bent) om daar ook maar in de buurt van een halve mm structuur mee te komen.
    @Sneeuwbaard: yeps … tot zo ver mogelijk op de tip. Maar het is af en toe wel een stevige b*tch om dat goed vrij te werken.

@RFKANGOO Slecht onderhoud kan het structuur uit je ski’s halen. Daarom ‘bijna’. En door het gebruik van een borstel creer je miniscule structuur in de waxlaag.

Click. Click. Peace

Wil dit ook zeggen dat je skies/board altijd zelf behandelen met wax + uitborstelen na verloop van tijd niet meer voldoet? Is het noodzakelijk om af en toe echt een nieuwe structuur in je belag te laten schuren/slijpen?

Wil dit ook zeggen dat je skies/board altijd zelf behandelen met wax + uitborstelen na verloop van tijd niet meer voldoet? Is het noodzakelijk om af en toe echt een nieuwe structuur in je belag te laten schuren/slijpen?

Juul op 22 feb 2017 15:34

Ja, soms moet je opnieuw een structuur laten zetten. Zeker als je niet genoeg waxt. Wax beschermt namelijk de structuur, en dus het afwateringsmechanisme van het belag. Als je dat te weinig waxt, en er dus niet genoeg bescherming is, kan die structuur afslijten. Wit uitgeslagen belag is - zo vertelde men mij in een wax- en slijpclinic van Holmenkol - belag dat is ‘weggesmolten’ door de wrijving met de sneeuw. Als je dat maar vaak genoeg hebt, is op een gegeven moment de structuur verdwenen.

Dus: structuur bescherm je met de wax. Als je regelmatiger waxt, houdt de structuur langer. Hoe beter de structuur is, des te beter de afwatering van de ski en dus de glij-eigenschappen.

Wat in zeer natte sneeuw helpt (zeker met bredere ski’s, die ook meer ‘zuig-potentieel’ hebben): ze constant op de kant houden. Dan moet je wel weer goed gepolijste staalkanten hebben, anders glijdt dat weer voor geen meter… ;)

Nou ja moet? Ik breng mijn ski’s nooit weg, slijp regelmatig het belag helemaal vlak en behandel het belag alleen met wax en een borstel. Er kan dus geen enkele basisstructuur meer inzitten. Misschien kan ik harder glijden door de ski’s eens weg te brengen, maar dat hoeft van mij eigenlijk niet; ik ga op verbindingspaden nog steeds harder dan de mijn mede-wintersporters die ook geen enkel bochtje maken.

Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie